De 37jarige olijvenboer Cédric Herrou is in Frankrijk gearresteerd wegens “mensensmokkel”. Hij ontkent op zijn proces niet dat hij maandenlang tientallen migranten door het bergachtige gebied waar hij woont heeft geleid. Hij suggereerde dat hij het opnieuw zou doen.
Toen hij gevraagd werd door een rechter waarom hij alles doet, stelde Mr. Herrou het Franse asielbeleid in vraag, de menselijkheid van Frankrijks beleid, waarbij ze Afrikanen, op zoek naar werk en een beter leven, die illegaal het land binnenkomen via Italië oppakken en terugsturen. Het was “verachtelijk”, zei hij.
“Er sterven mensen aan de zijkant van de weg”, antwoordde Mr. Herrou. “Het is niet juist. Er zijn kinderen die niet veilig zijn. Het roept woede op als je kinderen om 2u in de nacht ziet, compleet gedehydreerd.”
“Ik ben een Fransman”, verklaarde Mr. Herrou.
Het proces, dat op woensdag 4 januari begon, is geen gewoon proces. Het werd grotendeels gevolgd door de Franse media omwille van de symboliek en omwille van hoe het proces mooi de dubbelzinnigheid van het beleid van Frankrijk samenvat tegenover de onophoudelijke stroom van migranten in Europa en de dilemma’s waarmee ze daardoor geconfronteerd worden.
Onder Europese naties is het vooral Frankrijk dat zichzelf voorstelt als een land dat trots is op hun verlicht humanisme, broederlijkheid en solidariteit. En toch, waarschijnlijk voor de eerste keer voor hen ook, heeft het het moeilijk om die waardes te doen overeenstemmen met de realiteit van een kleinere, geglobaliseerde wereld, inclusief de “angst voor het terrorisme”.
De tegenstrijdigheden worden uitgespeeld in rechtbanken, in de politiek en op velden van boeren, op de wandelpaden van Parijs en in stations van de Côte d’Azur tot de noordelijke haven van Calais, waar de staat de Jungle (een gigantisch kamp waar migranten verbleven) vernietigd heeft.
Aan de ene kant zijn presidentskandidaten dit jaar beloftes aan het maken over het zo sterk mogelijk bewaken van de Franse grenzen. De meeste beloven hardhandig op te treden tegen migranten, met een mogelijkheid voor duidelijke gevallen van politieke vervolging. Terroristische aanvallen, zoals de aanval in Nice afgelopen zomer waarbij 85 mensen gedood werden, hebben het sentiment tegen migranten versterkt.
Maar in deze afgelegen bergdalen, waar Joden naartoe vluchtten om aan vervolging door de nazi’s te ontsnappen en waar de collaborateurs van het Vichy-regime onderdak vonden tijdens de Tweede Wereldoorlog, is Mr. Herrou een soort van volksheld geworden door het opzetten van een ondergrondse route om migranten naar het noorden te smokkelen, veelal richting Groot-Brittanië en Duitsland. Zijn werk wordt bewonderd, voor zijn verzet tegen de staat en voor zijn stellingname dat het niet meer dan juist is om je naaste te helpen.
Anderen in de regio lijken akkoord te gaan. Op het plein voor het gerechtsgebouw hebben honderden sympathisanten zich verzameld, “We zijn allemaal kinderen van immigranten” roepend. Mr. Herrou werd als een held onthaald toen hij uit het gerechtsgebouw kwam. Binnen in het gerechtsgebouw wou ogenschijnlijk zelfs de aanklager, Jean-Michel Prêtre, hem daar niet. De aanklager noemde zijn zaak “nobel”. Hij vroeg voor een gevangenisstraf van acht maanden, maar pleitte er ook voor dat dit voorwaardelijk moest zijn, “uiteraard”.
Maar, de wet is de wet – “Hij toonde een duidelijke intentie om de wet te breken,” zei Mr. Prêtre tegen het hof. “Men kan er kritiek op hebben, maar de wet moet gehandhaafd worden.”
Het verdict, dat zal uitgesproken worden door een driekoppige jury, is gepland voor 10 februari. Dat Mr. Prêtre vroeg voor mildheid was enerzijds een erkenning van wijdverspreide onvrede met de wet, en anderzijds eveneens een erkenning van de groeiende status van Mr. Herrou in de regio rond Nice en het bergachtige platteland, de Roya vallei. Mr. Herrou werd tot “Azuréen van het jaar” gestemd vorige maand door de lezers van de grootste lokale krant, Nice-Matin, tot grote woede van de regionale politici.
“I am Cédric” stond er op één van de bordjes in het publiek. “Lang leve de rechtvaardige van Roya” stond er op een ander.
Vertaald van http://www.nytimes.com/2017/01/05/world/europe/cedric-herrou-migrant-smuggler-trial-france.html?smid=tw-share&_r=1